Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, mei 23, 2019 10:22:25Tafels die in een ver verleden als kabelhaspels gefungeerd
hebben en nu aan een second life zijn begonnen. Haveloze rieten stoelen,
omgekeerde bloempotten als asbak. Steigerhouten banken met smoezelige kussentjes. Golfplaten
dak waar je doorheen kunt kijken naar de strakblauwe lucht maar als er een
fikse bui komt je even je paraplu moet opzetten of je stoeltje verplaatsen. Omgevallen roestige oude fietsen naast het fietsenrek.
Het concept zal wel perfect kloppen, het is allemaal lekker
rommelig en ongecompliceerd. Ik kan me niet voorstellen dat het hier met de
bedrijfshygiëne wel snor zit. Zo'n armoedige zooi, wat overigens zeer trendy
is, geeft je toch een flinke dosis wantrouwen wat betreft de properheid.
De tafel, pardon kabelhaspel, waaraan wij plaatsnamen was
vies. Er lag wat bruine smurrie op. Op uitdrukkelijk verzoek van mijn vrouw werd de smurrie
verwijderd met behulp van een onfrisse lap die de ober in een soort houder bij
zich droeg. Bier krijg je netjes in een fluitje of vaasje, maar wijn
wordt in een soort glazen dessertkommetje geserveerd. In een echte strandtent
kan ik me er nog iets bij voorstellen want als daar een flinke zuidwester
opsteekt vliegt je glas op voet zo om. Deze strandtent ligt echter aan het Veluwemeer bij een kunstmatig opgespoten strandje.
Maar ja, het gaat om de formule en die is helemaal
dichtgetimmerd. Het uitzicht is prachtig en bij mooi weer is dit een
fantastische plek om te vertoeven. Internationaal fingerfood zoals nachos met guacomole, Naan
brood met gemarineerde kippendij, groentemasala, Indiase curry en samosa’s. Exotische cocktails, Ginger beer, bionades en bieren die
jongeren aanspreken zoals de kornuit van Grolsch. Alles van onberispelijke
kwaliteit. Muzikale klanken zoals salsa en merengue nodigen je uit om
in beweging te komen. Alles is mogelijk! Overdag of ’s avonds uit je dak gaan
door te dansen op het strand met je blote voeten in het zand. Bij goed weer, echt een geweldige tent voor jongeren .
Opeens realiseer ik mij dat ik eigenlijk niet tot de
doelgroep behoor. Behoor tot de oude hap waar alles vooral strak en spic en
span moet zijn. Dat vindt het overgrote deel van de huidige generatie
hopeloos ouderwets. Flinke laag stof op de kasten en de vloer, onfrisse pannen
en je auto die van binnen meer lijkt op het interieur van een vuilniswagen dan
op het interieur van een personenauto is helemaal te gek. Liefst
horecagelegenheden in bouwsels van aangespoeld wrak hout, overblijfsels van in
een ver verleden gezonken visserboten, maar dat is een zeldzaamheid
tegenwoordig. Dus zoeken we het hogerop, moeten de gasten zich maar
tevreden stellen in een omgeving vol ruwe planken van steigerhout.
Best mooi voor de ondernemer deze trend. Zo kun je met
minimale investeringen en zonder poetsvrouwen in dienst een leuke omzet draaien
en ook nog eens een vette winst behalen.
Everybody happy!
Behalve de poetsvrouwen dan.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie di, april 30, 2019 09:01:53
Realiseerde mij niet
dat het nog regelmatig voorkwam, een dergelijk ouderwetsch buffet. Wat valt mij op in
de advertenties in de plaatselijke krant? Dat heel wat slagers
behoorlijk aan de cateringweg timmeren. De stamppotbuffetten
vliegen je rond de oren, afgewisseld met de barbecue pakketten, maar die zijn
natuurlijk een stuk moderner. Keurig netjes op
locatie afgeleverd inclusief shaving dishes, gelpasta en wat je zo nog meer
nodig hebt. Ook het nagerecht
kan erbij geleverd worden.
Nu heb ik vrij
recent het genoegen gesmaakt een uitnodiging voor deelname aan een dergelijk
stamppotbuffet, geleverd door de plaatselijke slager, te mogen ontvangen. Ik stond niet
bepaald te trappelen van ongeduld, maar ik dacht, ach laat ik maar eens gaan,
mede omdat ik mij min of meer sociaal verplicht voelde. Er werd rekening
gehouden met het feit dat ik vegetariër ben. Er was stamppot
zuurkool, boerenkool en hutspot. Ja, ook al geen
verrassing zult je denken.
Was er dan niks
bijzonders? Zeker wel. De organisator, een
niet onverdienstelijke doe het zelf kok, had zijn beste beentje voortgezet. Eigen gemaakte
advocaat met slagroom voor aanvang van het buffet om alvast een bodempje te
leggen. Dus vrijwel alle
deelnemers stortten zich onmiddellijk op de advocaat. Het leek wel een
bejaardenhuis in zijn hoogtijdagen, waar de Zwarte Kip advocaat ook niet aan te
slepen was. Een onscherpe blik,
toentertijd, in het magazijn van het huis, zou je op de eerste gedachte kunnen
brengen dat die oudjes toch wel erg veel mayo gebruiken bij hun frietjes. Maar bij nader
inzien bleek de hele voorraad uit plastic knijpflessen advocaat te bestaan.
Als je een glazen
fles advocaat aan de oudjes zou geven, moesten ze zo hard schudden dat ze
misschien zelfs uit elkaar zouden vallen! Vandaar de knijpflacons, voor
diegenen die nog over enige spierkracht in de handen beschikten. Het stamppot buffet,
daar was dus niks mis mee, maar ook niet zo bijzonder uiteraard. De echte klapper
kwam daarna. Wist niet dat zoiets
überhaupt ook nog bestond! Ik moest weer denken
aan de jaren dat ik nog een kind was en mijn oma speciaal voor mij een
custardpudding maakte in een aardewerk visvorm. Ik werd er toen helemaal blij
van. Warempel een
nagerechtbuffet, door de selfmade kok bereidt, waarop diverse soorten
custardpudding met o.a vanille, bitterkoekjes en chipolata smaak. Waar vind je
dat nog? Is dat niet ouderwetsch?
Er was ook panna
cotta maar die was wat minder gelukt. De rest was perfect van stijfte maar over
de smaak valt niet zo veel te zeggen. Smaakte allemaal naar de bekende dr.
Oetker. Triomfantelijk in
het midden stond de roomblanke griesmeel pudding met daarbij natuurlijk de
bessensaus te stralen. Die panna cotta was
een vreemde eend in de bijt en hoorde in dit echt Hollandse gezelschap
eigenlijk helemaal niet thuis. Maar ja, je wilt als
bijna 80 jarige kok ook niet al te ouderwetsch overkomen toch? Ik zou haast zeggen,
van mijn generatie, wie is er niet groot geworden met griesmeelpudding met bessensap?
Het zijn natuurlijk
van oorsprong allemaal huishoudelijke puddingen die nu mochten glimmen, want
dat deden ze, op het toetjesbuffet van deze stichting. Het was niet zo dat
ik mijn tranen niet kon bedwingen maar nostalgische gevoelens uit mijn jeugd kwamen
op een of andere manier in sterke mate te voorschijn. Ja, dat krijg je als
je wat ouder wordt. Inderdaad waar zie
je nog een ouderwetsche pudding?
Je zult misschien
zeggen: “ in de supermarkt”, en die is dan van Mona. Maar dat is zo’n schuimig
ding dat weinig of niets te maken heeft de ouderwetsche custardpudding, laat
staan met een goede bavarois. Deze
custardpuddingen en griesmeelpudding, hoe mooi ze er ook uit zagen, hebben
weinig van doen met een bavarois qua samenstelling en smaak, maar je bent toch
een beetje zeurpiet als je daar over valt. Het blijft toch leuk
om iets geserveerd te krijgen uit lang vervlogen tijden, ook al is het niet zo
super van smaak.
Weer eens een andere
manier dan een lepel aflikken of een pasteitje geserveerd krijgen in een
sterrenzaak, om weer terug te gaan naar de herinneringen uit je vroege jeugd.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, maart 28, 2019 09:47:50De restaurateur als therapeut
“Je mag buiten de deur best honger krijgen, als je maar
thuis komt eten!” Waarschijnlijk weet iedereen wel wat hiermee bedoeld wordt. Juist, want met huwelijkse trouw, neemt niet eenieder het zo
nauw. Maar in dit geval duidt het op iets heel anders. Een ex-oberkelner, die
destijds mijn directe chef was, zei vaak tegen mij: “Waarom zou ik nog buiten
de deur gaan eten? Het is veel te duur!” Hij kon het gemakkelijk betalen, maar
toch!
“Ik kook liever zelf, zei hij, het is net zo lekker of nog
lekkerder en zo bespaar ik een hoop geld.” Ja, als je het zo
bekijkt dan hoef je helemaal niet meer buiten de deur te gaan eten, want het is
per definitie altijd duurder dan thuis. Nu zijn er veel mensen die zeggen dat als je buiten de deur
gaat eten, je toch vaak heel andere gerechten krijgt voorgeschoteld dan thuis.
Bovendien zijn deze restaurantgerechten nogal bewerkelijk en soms ook helemaal
niet thuis te bereiden, al was het alleen maar, omdat de juiste apparatuur
ontbreekt. En laten we het over de ontbrekende vakkennis dan nog niet eens
hebben.
Dus, als je iets bijzonders wilt eten, iets wat je thuis
niet zo snel maakt, dan is dat op zichzelf al een reden om buiten de deur te
gaan eten. Zijn er nog mee redenen te bedenken? Plenty! Uiteraard een andere omgeving, een andere sfeer, je spreekt
vaak andere mensen enz. De horeca heeft toch wel een bijzondere betekenis in het
leven van heel veel mensen ingenomen! Het prille begin van menig relatie is ontstaan in het
uitgaansleven, denk maar aan de discotheek en de kroeg als ontmoetingsplaats.
Een etentje in het restaurant is vaak het vervolg hierop en mocht het
uiteindelijk tot een huwelijk komen, ja dan vind de bruiloft ook met de
regelmaat van de klok ook nog eens in de horeca plaats.
Geruime tijd daarna wordt het horecabezoek vaak geleidelijk
aan minder en minder. Het is daar, waar de horeca wellicht wat kansen laat liggen! Want wat ik zelf heel vreemd vind is, dat er eigenlijk nooit
goed nagedacht wordt over het zogenaamde relatie-effect op bijvoorbeeld het
etentje voor twee. Uit eigen ervaring weet ik inmiddels, dat een gezellig
etentje buiten de deur, waarbij alles klopt, dus de kwaliteit van het eten, de
service en natuurlijk de ambiance je in een zeer positieve stemming kan
brengen. Ik zou bijna zeggen: het kan je
een gelukzalig gevoel geven, je raakt ervan “in the mood.”
Zeker als mensen elkaar in de dagelijkse sleur niet al te
veel meer te vertellen hebben en zich eigenlijk steeds meer laten verleiden of
moet ik zeggen laten afleiden tot zaken die een relatie kunnen ondermijnen. Van
what’s-appen en tv kijken, frequent de
sportschool bezoeken, tot oneindig veel internetten en facebook(en) en ga zo
maar door. Maar als je dan eenmaal de knoop hebt doorgehakt en samen in
dat gezellige restaurant aan tafel zit, de kaarsen branden en je als het ware
voor een paar uur tot elkaar veroordeeld bent, dan komt er vaak van alles boven
drijven, wat thuis diep weggezakt was.
Ineens kun je samen weer mooie momenten beleven, die je
thuis niet zo vaak meer beleefd, door een goed gesprek, een heel goed gevoel in
een fijne sfeer. En dat kan een helende werking hebben of een nieuwe impuls
geven aan je wat ingedutte relatie. Misschien kom je dan wel tot de constatering dat je best een
leuke vrouw of man hebt. Misschien herkent u dit effect ook, zo niet, probeer het maar
eens! Uit eten gaan is dan ineens ook niet meer zo duur, omdat er een heel
andere dimensie aan toegevoegd wordt!
Wat zou je hier uit af mogen leiden? Dat restaurateurs een
fantastische marketingtool in handen hebben, die ze te vaak ongebruikt laten
liggen, ergens onderin de la. Je onderscheidt je, als restaurateur, niet alleen door de
topservice, een fantastische keuken of een geweldige ambiance. Je biedt ook een
podium aan tweetjes, om het beste uit zichzelf te halen en zo hun relatie te
verstevigen of zelfs te herstellen. De restaurateur als voorwaardenscheppend relatietherapeut,
dat moet in deze tijd waar er meer echtscheidingen dan huwelijken plaatsvinden,
toch heel veel voldoening geven en laat het nou ook nog eens winstgevend zijn.
De restaurateur, als redder van bijna gestrande huwelijken of relaties. Bij
succes, is er bij een vervolgbezoek aan de zaak zeker wat te vieren, dus zet
als restaurateur/ therapeut de champagne dan alvast maar koud.
Ik kan niet wachten, totdat ik de eerste commercial zie over
dit onderwerp.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie vr, maart 01, 2019 10:35:39In Duitsland wordt de naam “Baiser”, is hier namelijk in het
noorden des lands uitgevonden, heel veel gebruikt voor schuimproducten in
allerlei variëteiten. De naam Baiser, klinkt toch al een stuk beter dan gewoon
“schuim” of niet soms?
Baiser betekent eigenlijk “kus”, een zoete verleiding die
onder jongeren, vooral de dames, steeds populairder wordt. De makaron is voor
de wat meer op luxe gestelde, trendgevoelige types die ook bereid zijn 1,50 tot
2 euro per stuk voor een dergelijk luxe koekje neer te tellen. De Baiser, in welke hoedanigheid dan ook, is vaak, in de
vorm van een Pavlona, favoriet bij verjaardagsfeestjes e.d. Het is meer een
allemansvriend geworden.
In een tijd waarin gezegd wordt dat we moeten letten op
minder inname van suiker en vet is de opmars van deze “zoet meuk”wel opvallend.
Voorstanders zeggen natuurlijk gelijk dat je dit niet daags moet consumeren.
Maar hoe groter je familie door veel broertjes, zusjes, ooms en tantes of hoe
groter je vriendenkring door bijvoorbeeld je sociaal netwerk dankzij Facebook,
Snapchat, Insta en Whatsapp, hoe moeilijker
het wordt deze zoete verleidingen te ontwijken. Niet dat ze deze spullen met Bol.com
of iets dergelijks bij je thuis laten bezorgen. Het kan wel natuurlijk! Maar
vooral door bij al die vrijdagmiddag borrels, weekendfeestjes en verjaardagen fysiek
aanwezig te zijn, dat doet je eigenlijk de das om.
In mijn eigen familie is de Pavlova ook favoriet. Ik ben
nooit echt enthousiast om dit te maken tenzij ik het zelf niet hoef te eten.
Vind het echt veel te zoet, maar ik ben ook geen vrouw! Waar komt dat verlangen, vooral onder meiden, naar dat zoete
schuim eigenlijk vandaan? Geen idee of toch? Zelfs Marie
Antoinette was al verzot op schuimgebak.
Veel meiden dromen van schuim, soms roze gekleurd, met
vruchten en slagroom zeg maar de Pavlova in complete uitmonstering. Je kunt
niet ontkennen dat er toch iets sensueels zit in deze zoete verleiding. Ook de
naam Baiser heeft meerdere betekenissen, het betekent ook om het maar eens
netjes te zeggen “vrijen”. Is dat misschien ook nog van invloed? Het is bekend
dat vrouwen niet alleen dol zijn op schuimgebak maar ook graag een schuimbad
nemen. Zoete verleidingen en relaxend schuim zullen toch veel jonge vrouwen
aanspreken. Typische vrouwendingen, laten we het daar maar op houden.
Hoe het ook zij, ik sluit niet uit dat er straks een nieuwe
onstuimige en schuimige periode op onze voordeur staat te bonken die het succes
van de makaron zal overtreffen. Al dat erotisch schuimgeweld, heeft voor het manvolk tot
gevolg dat, als ze nog indruk willen maken op het andere geslacht, ze zich tevreden
moeten stellen met de niet onverdienstelijke rol van “schuimmarcheerder”, met af en toe een
bakkie cappuccino of een glas blond schuimend bier in de hand om niet helemaal
uit de “schuimtoon” te vallen.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, februari 07, 2019 10:01:54’s Ochtends maar eens benzine tanken want het autootje van
mijn vrouw staat bijna droog. Het is koud, bitterkoud aan de pomp. Wil op een gegeven moment gaan afrekenen en sta keurig in
een kort rijtje voor het betaalloket. Ben bijna aan de beurt en denk: ik pak
alvast mijn portemonnee.” Maar wat bleek, mijn vingers zaten op slot en waren
zo stijf van de kou dat ik het knoopje van mijn achterzak niet open kon
krijgen. En ik was bijna aan de beurt. Ik dacht, ik kan het toch niet maken om
aan de Shell juf achter de kassa vragen of ze de knoop van mijn achterzak kan
open maken? Want stel dat ik nodig naar de wc moest met halfbevroren vingers?
Wat moet je het beste mens dan wel niet vragen? Als er een “airblade” in de
toiletten hangt, die kans is erg klein overigens, dan zou ze je daar nog naar
toe kunnen verwijzen.
Na wat verwoede pogingen ging het knoopje last minute
gelukkig toch open. Ondanks de kou brak het angstzweet me bijna uit. Dat heb je
als je geen pinpas bij je hebt of je portemonnee in je achterzak bewaard.
Waarschijnlijk zijn mijn hulpeloze acties ook door de camera gesignaleerd en
krijg ik de kwalificatie mee: “ meest onhandige zakkenroller die zichzelf
tracht te beroven”.
’s Avonds eerst een simpel hapje eten bij een Fastfood
Chinees. Was super, qua snelheid, service, versheid en prijs. Veel jonge
kokkies die hier indrukwekkend in de weer zijn met hun wokpannen. Daarna als compensatie voor het ontbreken van een gezellige
entourage bij deze Chinees nog naar een trendy tent met mijn dochter om “ een drankje
te gaan doen|” zoals ze dat tegenwoordig noemen. Ze willen bij de Chinees nou
eenmaal niet dat je lang blijf zitten want dat kost geld doordat je de tafel
bezet houdt. Het heet niet voor niets Fast Asian Cuisine! Het was ook inderdaad
erg druk daar.
Hier in deze very trendy zaak was het heel rustig. Ik was
hier nog nooit geweest. Voordat we onze jas uit konden doen en überhaupt de
kans kregen om te gaan zitten stond er al een jongeman voor onze neus met de
vraag wat we wilden drinken. Mijn dochter zei tegen hem: “Mag ik even de
drankenkaart inzien?” Die hebben wij helaas niet, zei hij, maar hij frummelde
haar wel een cocktailkaartje in de handen. Ik zei nog tegen mijn dochter, het lijkt er op dat ze hier
nog sneller zijn dan bij de Chinees. We zaten pal tegenover een indrukwekkende rij bierkranen met
o.a. Jupiler op de tap. Dat belooft wat.
Mijn dochter wilde toch info over de verschillende
biersoorten dus maar even aan een dame vragen die verveelt achter de tap met
haar telefoontje aan het spelen was. Het leek er op, dat de dame in kwestie het als hinderlijk
ervoer dat ze gestoord werd. Mijn dochter kreeg moeizaam de antwoorden op haar
biervragen maar daar hield het verder ook mee op. Enfin, wij bestellen, toen de bieren arriveerden, was van
mijn biertje het schuim al op een bedenkelijk niveau ingezakt, van mijn
dochter, een Leffe blond, was de schuimkraag nog enigszins in tact.
Onder het glas lag een zogenaamd “Refilltje”. Iets heel
nieuws, past wel bij zo’n trendy tent. Dit is namelijk een bierviltje met gleuf. De bedoeling is,
dat als je glas leeg is je non verbaal een tweede biertje kunt bestellen door
het viltje op de rand van je lege glas te schuiven. Goed idee zei mijn dochter. Zij weet natuurlijk niet dat een
vakman/ vrouw een dergelijk viltje niet nodig heeft. Die is getraind op
signaleren. Maar voor ongeschoolde krachten zou het een hulpmiddeltje kunnen
zijn. Maar ja, zoals altijd, als de eerste indrukken niet goed zijn, geen
verwelkoming, geen kans te gaan zitten en geen fatsoenlijke schuimkraag op je
1e biertje dan verdwijnt de behoefte aan refill, je ervaart het meer als een
bittere pil en denkt eigenlijk alleen nog maar aan het vragen naar de bill.
Dat hebben we maar gedaan, alleen betalen daar kwam het niet
van, geen bediening meer te bekennen dus maar naar de bar gelopen om af te
rekenen. Of had ik hier met een bankbiljet moeten zwaaien? Misschien een viltje
ontwerpen met een groot € teken voor op je glas? Zoals hieronder, een payviltje?
Toen we naar buiten liepen dacht ik: Van veel Chinese familiebedrijven kunnen wij heel wat leren,
die kunnen signaleren, zijn snel, efficiënt en servicegericht en de
prijs/kwaliteit is ook nog goed. Dan hoef je geen marketing te bedrijven en ook
geen super trendy exterieur of interieur te hebben. Of zit het ze gewoon in de
genen en/of wordt de servicegerichtheid er steviger ingeramd door pa en ma? De
gasten, die komen hier vanzelf en wel in grote aantallen.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, januari 17, 2019 08:57:19Op de een of andere manier zijn brood en religie sterk met
elkaar verweven.
Lang, heel lang geleden, ik was nog een kind, zette mijn,
van oorsprong, Belgische oma eerst met een mes een kruisteken op een groot rond
brood, voordat ze dit ging aansnijden. Het brood werd in verticale positie gebracht, daarna zo goed
mogelijk tegen haar borsten gedrukt en
vanuit die positie in plakken gesneden, waarbij de snijrichting naar de borst
toe liep. Zover mij bekend, heeft ze zich zo nooit bezeerd. Later las ik, dat
lang geleden in België deze methode in de doorsnee katholieke gezinnen heel gebruikelijk
was. De betekenis hiervan? Voor en na de maaltijd bidden was al heel gewoon en
dit kruisteken was iets extra's. Zeg maar een toegevoegde waarde. Misschien wel
afgeleid van het stukje tekst uit "Het onze Vader": "Geef ons
heden ons dagelijks brood" Een vorm van dankbaarheid?
Die kruisjes op het brood komen we ook tegen op de Britse
eilanden, in Australië, Canada en Nieuw Zeeland. Hier worden op Goede vrijdag
vaak de zogenaamde 'hot cross buns" gegeten. Deze broodjes worden niet
ingekerfd maar voorzien van een kruisteken
bestaande uit een water/bloemmengsel, wat er vlak voor het bakken wordt
opgespoten. In deze broodjes worden bepaalde specerijen verwerkt. Het
kruis op het brood is gerelateerd aan de kruisiging van Jezus Christus en de
specerijen verwijzen naar de balseming van zijn lichaam.
In West Brabant kennen we nog de zogenaamde Hubertus
broodjes. Deze broodjes worden nog vrij massaal gegeten in het katholieke
milieu. Op 3 november, de feestdag van Sint Hubertus worden ze verkocht. Het zijn witte bolletjes van een ingekerfd kruisje voorzien,
die soms anijszaad bevatten en door de priester tegenwoordig in de bakkerij,
maar vroeger vaak in de kerk werden gezegend, voordat ze in de verkoop gaan. Zou een bescherming tegen hondsdolheid geven, maar ja, dat
komt hier in onze contreien nauwelijks meer voor. Tenzij je gebeten wordt door
een of andere besmette loslopende pitbull terriër. Hubertus was de
beschermheilige van de jacht en vroeger gingen de jagers ook wel met hun honden
de kerk in om ze te laten zegenen, zodat ze gevrijwaard zouden blijven van
hondsdolheid.
De meest primitieve verschijningsvorm van brood is
natuurlijk de Hostie. Bestaat alleen maar uit water en bloem en wordt nog door een
handvol toegewijde nonnen in slechts 2 hostiebakkerijen in Nederland
geproduceerd. De hostie symboliseert het lichaam van Christus en is eigenlijk
gebaseerd op het laatste avondmaal. Zo kunnen we nog even doorgaan want ook bij Palmpasen komt
het brood weer tevoorschijn. Het brood in de vorm van een haantje, staat
symbool voor het breken en verdelen door Jezus van het brood bij het laatste
avondmaal. Ook in andere landen binnen en buiten Europa zijn er relaties tussen
brood en religie.
Denk alleen maar aan de bekende Matses die door de Joden
gegeten worden tijdens de Pesach. Het haastige vertrek van de Joden uit Egypte waardoor er geen tijd
meer was om het deegmengsel te laten rijzen, zodat dit ongerezen brood, de
matse ontstond. Gedurende de hele Pesachweek, die bij sommige Joden zeven
dagen duurt en bij andere acht, mag men volgens de religieuze voorschriften
geen gerezen voedsel eten. In plaats van regulier brood eet men matses. De matse vertoont eigenlijk veel gelijkenis met onze Hostie.
Is ook gemaakt van ongerezen deeg. Het formaat is echter anders want de hosties
worden uit een soort grote matse gestanst.
Dus brood in welke vorm dan ook, heeft een roemrijk
verleden, zeker in relatie tot religie en is bovendien nog steeds een onmisbaar
bestanddeel van onze voeding. Hopelijk krijgt u na het lezen hiervan een wat
bredere kijk op en een andere waardering van ons dagelijks brood.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie ma, december 31, 2018 10:48:00Zoveel passie dat je er echt alles voor wilt opgeven. Of dat
bestaat? Zeker wel!
Neem nu Alain Passard, de wereldberoemde groentekok uit
Parijs. Deze man maakt ware kunstwerken op het bord waarvoor mensen
van over de hele wereld naar Parijs komen om hier een hapje te komen eten. Nou
ja, hapje eten, zeg maar buitenaards te genieten.
Deze man is 62 en nog steeds vrijgezel, het is een bewuste
keuze van hem. Hij is namelijk met zijn groenten uit eigen tuinen getrouwd. Hij
staat er mee op en, ik zou bijna zeggen, hij gaat er mee naar bed. Praat en
musiceert met ze en nog veel meer. Of de man, die huilend bij zijn Bugatti staat, huilend van
liefde en geluk en op de vraag als hij moest kiezen tussen zijn vrouw en zijn
Bugatti, hij zonder blikken of blozen voor zijn Bugatti zou kiezen. Zijn auto
is zijn alles en zal zeker voor komende generaties te bewonderen zijn. Deze mensen kunnen gelukkig kiezen, alhoewel sommigen wel
vraagtekens zetten bij deze vergaande passies.
Aan de ander kant, ook weer geweldig dat er mensen zoals
Passard zijn, met uitzonderlijk talent en dat willen delen met anderen.
Weliswaar voor een dinermenuprijsje van 330 euro per couvert, exclusief de
drankjes. Maar ach, wie maalt daar om.
Er is een tijd geweest dat er weinig te kiezen viel. Als je,
bijvoorbeeld als jongedame, je passie wilde volgen door het onderwijs in te
gaan, dan moest je je wel goed realiseren dat als je ooit zou willen trouwen
dat je dan ontslag zou krijgen. En niet te vergeten, alle andere vrouwen die
trouwplannen hadden konden een baan buitenshuis vaak vergeten. Je nam als vrouw
namelijk de plaats in van een kostwinner (de man) en dat werd niet getolereerd.
Vrijheid is een groot goed en zolang iedereen binnen de wet
blijft zijn de mogelijkheden praktisch onbegrensd. Dat gevoel krijg ik ook als
ik over de Horecava loop. Het gonst en bruist van passie, creativiteit en
vernieuwing. Wat was het dan vroeger allemaal star, alles bleef jaren bij het
oude. Durf, lef en doorzettingsvermogen, maar ook geloof in jezelf
of in je eigen idee zijn eigenschappen die noodzakelijk zijn om iets heel
bijzonders te bereiken. The sky is the limit.
Gelukkig zijn er meer dan genoeg mensen die deze weg
inslaan. Voor bezoekers van de Horecava , maar ook voor de bezoekende gasten
van restaurants, waar de nieuwe generatie met veel elan de scepter zwaait, is
het dan genieten geblazen. Kanttekening is wel, dat al deze fenomenale inspanningen
vaak niet zonder gevolgen zijn. Een chef die zijn sterren verliest en zelfmoord pleegt,
anderen die met een burn out thuis zitten. Het moet hier niet te veel op Japan gaan lijken, waar de
prestatiedruk op jongeren zo groot is dat ze zich van het leven benemen. Jammer, dat dit soort zaken niet altijd voldoende serieus
genomen worden en soms worden afgedaan als aanstellerij.
Als je je passie volgt, hou je het vaak wel een tijdje vol,
ook als je onder grote druk moet werken. Maar als je door je directe omgeving
of door de maatschappij gedwongen wordt steeds topprestaties te moeten leveren
en als bovendien talent in onvoldoende mate aanwezig is dan is de uitkomst vaak
desastreus. Laten we de groeibriljanten onder ons dankbaar zijn, voor
wat ze ons geven en laten we er bovendien heel zuinig op zijn. En laten we ook
de Japanse toestanden ver van ons weg houden. Dat zijn mijn horeca wensen voor
het nieuwe jaar.
Ik wens u dan ook een gelukkig, gezond, maar zeker ook een
passievol en creatief Nieuwjaar!
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, november 01, 2018 09:01:02Niet
alleen een revolutie in de patisseriewereld maar ook in veel traditionele
horecabedrijven. In
de stad zag ik een patisserie met de benaming “Monster” vanwege de enorme
afmetingen en de tsunami aan calorieën. Het aanbod bestond uit diverse
varianten waarin o.a. pure chocolade, Ferrero Rocher, Mars en Nutella zat
verwekt. Bovenop het gebak een injectiespuit gevuld met chocolade mengsel.
Chocolate Giant, dead by overdose, zou ik bijna zeggen.
Wat
is er toch allemaal aan de hand in Culiland? Razendsnelle
veranderingen, ik kan het niet meer bijbenen. Ligt
het aan mij dat ik een dagje ouder wordt? Vasthouden
aan tradities betekent, vooral in Amsterdam, vaak je eigen doodvonnis tekenen.
Zelfs een oer Franse, eigenlijk Parijse bistro, kan blijkbaar alleen overleven
als ze hun roots voor een deel bij het grof vuil zetten. De nieuwe generatie
pikt het niet, al die oubollige zooi, zoals ze dat noemen. Had
u een aantal jaren geleden ooit kunnen bevroeden dat er bijvoorbeeld bij Flo
Amsterdam het volgende op de kaart zou prijken?
TATAKI
VAN TONIJN MET KOMKOMMER, GEMARINEERDE VENKEL, PONZU EN SESAMZAAD.
SALADE
VAN KONINGSKRAB MET MANGO EN AVOCADO. GEFRITUURDE RAVIOLI GEVULD MET GAMBA’S EN
EEN OOSTERS KREEFTENSOEPJE MET KORIANDER.
LICHT
GEKARAMELISEERDE KALFSZWEZERIK EN GELAKT BUIKSPEK MET SHIITAKES EN TAUGÉ,
SOJA-GEMBERSAUS.
Aan
de andere kant heb je bijvoorbeeld de LOETJE zaken die als paddenstoelen uit de
grond rijzen. Ra ra hoe kan dat? Als
er iets traditioneels is dan zijn het wel deze zaken. Wat
dacht u van schnitzel, kalfslever met gebakken uien, biefstukken in diverse
uitvoeringen, ook tonijnbiefstuk, en broodje bal, prominent op de kaart? De
tijd lijkt hier weer volledig stil te hebben gestaan!
Wie
zijn die mensen die hier komen eten? Strijkt
hier alleen maar een compleet bejaardenhuis neer elke avond? Of
in Amsterdam drommen toeristen, die menen dat dit typical Dutch is? En
wie komen er dan in Laren? Yuppen zonder enige culinaire bagage? Hoe zit dat
nou met die trend om minder vlees te eten? Waar is de 80/20 regel gebleven? Deze
geldt hier in elk geval niet, want groenten worden hier sowieso niet
geserveerd. Alleen in de vorm van sla. En lappen dit soort bedrijven de “local”
trend aan hun laars? Is
de consument zo grillig geworden dat we geen trends meer kunnen voorspellen?
Tegenwoordig
kun je ook met een tracking code je eigen visje volgen. Follow the fish heet
dat. Niet dat er een soort chip in z’n staart zit, bij gebrek aan oren. Je kunt
dan precies nagaan uit welk gebied de vis afkomstig is, wanneer gevangen en hoe
verwerkt. Volgens
een Duitse pizzaproducent die hier mee bezig is willen consumenten dat graag
weten. De tracking code staat op de pizzadoos. Ik snap er niks van want deze
producent verkoopt uitsluitend diepvriespizza’s. Is het dan interessant om te
weten of de tonijn op jouw pizza gisteren of vorige week of vorige maand
gevangen is? Bij
vers kan ik me er nog iets bij voorstellen.
De
wereld wordt een culinair vat vol tegenstrijdigheden. Aan de ene kant moeten we
gezonder en milieubewuster leven en aan de andere kant doen we juist het tegenovergestelde. Geen
Hollands koetje, nee, menig ossenhaas van een Zuid-Afrikaans koetje komt op het
bord van Loetje. Overbeviste tonijn op je pizza, is dat nog ethisch
verantwoord? Of
is het: men vraagt en wij draaien?
Aan
de ene kant super trendy zaken, aan de andere kant super ouderwets of een
mengvorm. Misschien
zijn er toch veel meer verschillende doelgroepen die wellicht ook nog
voortdurend wisselen in hun voorkeuren, dan ik ooit heb kunnen vermoeden.
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie zo, september 23, 2018 10:25:10Na de losgeslagen Oma’s appeltaart is het tijd voor iets
nieuws. Wat dacht u van de neerdwarrelende en compleet losgeslagen
hamburger? Ziet er schitterend uit! Alle componenten zweven door de
lucht en zijn uitstekend te onderscheiden.
Zo lijkt een big Mac helemaal niet veel calorieën te
bevatten en ineens lijkt het ook alsof er heel veel gezonde elementen in
zitten. Een miezerig blaadje sla lijkt nu plotsklaps een achtste krop, een dun
plakkie tomaat een uit de kluiten gewassen schijf. Overduidelijk krijg je te zien waar de big Mac uit bestaat. Helaas alleen nog als afbeelding bij Mc Donald’s en niet in
het echt en dat is jammer. In tegenstelling tot de losgeslagen appeltaart van Jonnie,
waar zelfs Obama al kennis mee heeft gemaakt.
Cuisine de montage maar eerst cuisine de démontage? De
eerlijkheid gebied te zeggen dat nu niet gelijk alle onderdelen van de
appeltaart ook zo worden geserveerd. De kaneelpoeder verandert in een kaneelmascarponemousse en
het deeg in een crumble. Er zitten o.a. gebakken appeltjes en rozijntjes bij en een
bolletje 3-sterren ijs. De vanille wordt nagebootst alsof er een hele stok bij
ligt, maar dat is toch net wat anders evenals de steranijs en de kruidnagel die
een chocoladebasis hebben met een huidje van steranijspoeder of
kruidnagelpoeder. Een stapje verder dus dan Jonnie, niet alleen losgeslagen
maar ook “in the air”.
Of dat helemaal nieuw is? Ach nee, denk maar eens aan voedseldropping. Deze pakketten
vallen tenslotte soms ook uit de lucht en niet te vergeten het regent het
regent ….chocolade Venz.
Mc Donald's heeft een paar topchefs benaderd om van de
ingrediënten van een Mac Burger een culinair hoogstandje te maken. En…dat ziet
er geweldig uit. Helaas ook weer niet verkrijgbaar. Een metamorfose van
losgeslagen hamburger naar Haute Cuisine.
Wellicht zijn er in de nabije toekomst bij Mc Donald’s wel
twee versies van de beroemde hamburger verkrijgbaar. De normale versie en de
haute cuisine versie. De haute cuisine versie op een echt trendy bord
geserveerd met echt bestek bijvoorbeeld in de Mac VIP Haute Cuisine lounge
evenals de Mc Fluffy in de uitvoering van Hidde den Brabander. Hidden’s Mc Fluffy. Geen geheimzinnigheid meer betreft
samenstelling en ingrediënten!
“Hidden is not longer forbidden!”
Waarom doen ze dit dan allemaal? Ach het imago moet op pijl
gehouden worden. Niet alleen betreft kwaliteit maar zeker ook qua
gezondheidsclaims. Als de ingrediënten door de lucht zweven, ook al is het op
een plaatje, denk je toch onbewust als klant: ”Ik neem er nog eentje, want het
ziet er uit als super light met veel vers groen en tomaat.” En als een topchef met jouw ingrediënten aan het werk gaat
dan is er toch wel iets bijzonders aan de hand. Ten eerste hoe krijg je hem zo
ver en met wat hij er van maakt kun je je toch mooi op de borst slaan. Doet hij
toch maar even met onze hamburgers en Mc Flurry ingrediënten!
En die losgeslagen appeltaart? Ik weet niet of dit lekkerder
is dan een goede complete Oma’s appeltaart maar bijzonder is het in ieder
geval. Je zou zeggen, normaal gesproken is het geheel beter dan de
som der delen! Maar ach wat zeur ik nu weer. Creativiteit die verrassend is
moet altijd op de eerste plaats komen. Vol verwachting klopt mijn hart en wacht ik op nieuwe
compleet losgeslagen creaties, al dan niet “in the air!”
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie za, september 01, 2018 09:08:15Lang geleden leerde ik cacao schilderen op een ondergrond
van marsepein of dragant en maakte ik ook zelf de schilderijlijst van dragant. Dit “kunstwerk” werd dan in de etalage van een
banketbakkerij gezet of kwam ergens anders terecht. Wie weet wel bij iemand aan
de muur? In elk geval ging ik het niet opeten. Nu wordt er
geschilderd met hartige koude en zoete koude componenten op een kunststof plaat
of op een plastic tafelkleed met als doel het een en ander gezamenlijk te
consumeren. Wat een belevenis!
Ook lang gelden, kwamen alle gerechten op schaal uit de
keuken, met vooral een ode aan de goede oude hors d’oeuvre, dit was toch wel
een pronkstuk, zeg maar een ouderwets schilderij. De hors d’oeuvre werd in
buffetvorm of aan tafel gepresenteerd en er werd met z’n allen van gesmuld.
Ieder nam waar hij of zij zin in had. Er bevond zich een rijk aanbod aan
componenten op de hors d’oeuvre schaal zoals gevulde tomaten, gevulde eieren,
salades, pain domino, gerookte paling en zalm, ham, asperges en ga zo maar
door.
Opeens mocht dat niet meer en kwam alles, maar dan ook
letterlijk alles, op een bord uit de keuken. Wat is er nu weer bedacht zult u denken? Ik heb het
eigenlijk al een beetje verklapt. De gastentafel, ja de tafel waar de gasten aan eten wordt nu
gezien als één megagroot bord.
Het is allemaal begonnen in Chicago De stad van Al Capone en
de illegale stokerijen die ooit het beruchte drankje Moonshine produceerden. Hier heeft de chef van een gerenommeerde horecazaak,
restaurant Alinea genaamd, iets bijzonders bedacht. Zijn verwende gasten, die
hij ontvangt, zijn altijd wel in voor iets nieuws. Geen Al Capones maar
Allemaal Capsones, zou ik bijna willen zeggen.
Puissant rijke klanten die zich erg snel in een “boring”
situatie denken te bevinden. Deze chef heeft een spektakelstuk bedacht, waardoor al die
lui ineens weer opveren uit hun fauteuils, ook al is het misschien maar voor
even. De koks van deze zaak maken van een gewone restauranttafel
in een mum van tijd een geweldige showtafel. Met flesjes, spuitjes, lepels,
schrapers en krabbertjes gaan ze in de weer om een kunstwerk op het plastic
tafelkleed te componeren.
Onze eigen creatieve Angelique Schmeinck kon natuurlijk niet
achterblijven. Dat kan ik ook, moet ze gedacht hebben. Alleen zij begeeft zich
meer op het pad van de abstracte kunst. Lijkt me net iets makkelijker te realiseren. Niet helemaal
duidelijk is was ze er mee beoogd qua toepassing, maar ze heeft het wel over
gezamenlijk staand eten van het schilderij.
Mijn schoonmoeder zei altijd:” Je kunt bij mij van de vloer
eten, er ligt genoeg.” In het verre oosten vooral India eten ze al van de vloer
weliswaar ligt er een tapijtje op de grond en bovendien eten ze daar ook nog
met hun handen, scheelt lekker een boel afwas. Iedereen zit in yoga houding dan kun je ook overal goed bij.
Jammer dat ze niet altijd kunnen beschikken over een vliegend tapijt want dan
kon deze zo vuil vertrekken naar de vuilnisbelt. Maar dat terzijde. Het is nu nog even wachten op de volgende
fase!
Het componeren van een warm schilderij, zeg maar lauwwarme
oftewel tiède gerechten op een kleedje op tafel. Nu zult u wel tegenwerpen dat
dit veels te veel afkoelt. Onzin, dat gepiel met die pincetten in de keuken
tegenwoordig maakt toch al dat een warme hap bijna koud geserveerd wordt. Wellicht wordt er dan een elektrisch dekentje of zo iets,
onder het zeiltje geschoven. Zo blijft het schilderij toch wel een beetje warm,
En als opa en oma mee uit eten gaan, houden ze er ook nog eens lekkere warme
knietjes aan over.
Maar waar komt dit gedoe nou eigenlijk echt vandaan? Ik denk het te weten als amateur psychoanalyticus! Dit
verschijnsel stamt hoogstwaarschijnlijk uit onze vroege jeugd. Wellicht is daar
bij Angelique Schmeinck en de chef van Alinea, Grant Achatz, al iets
fundamenteels mis gegaan. Kijkt u maar mee!
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie di, augustus 07, 2018 11:07:09We kunnen het ons misschien nauwelijks voorstellen maar aan
het begin van de vorige eeuw was het op de luxe mailboten (de voorlopers van
het hedendaagse cruiseschip) vrij gebruikelijk om de honden van de passagiers
enorm te vertroetelen.
Hier een unieke afbeelding van de menukaart, bestemd voor de
trouwe viervoeter.
Niet gek in die tijd als je als hond zo’n baasje trof! Nu
vind ik een 5 gangen menu wel een beetje van de gekke. Hoe lang staat zo’n hond
wel niet bij z’n bak? Of is het een keuzemenu? Anders vreet die hond zich
helemaal klem en wordt hij net zo tonnetje rond als menig baasje dat de cruise
maakt. Voor zover mij bekend bestaat dit fenomeen niet meer, ik ga
het nog wel uitzoeken.
Dat heb ik inmiddels gedaan. Onlangs is er een nieuw bedrijf opgezet in Brussel die verse
luxe hondenmaaltijden aan huis bezorgd. Je kunt de maaltijden ook afhalen bij
een afhaalpunt. Het bedrijf heet Dog Chef. Ze beschikken over een moderne eigen keuken om de
hondenmaaltijden te bereiden.
Aan de hand van beschrijving van je huisdier betreft
gewicht, leeftijd, activiteitenniveau etc. komt men tot een voedingsadvies.
Heel wat anders dan het voer uit de dierenwinkel of de supermarkt. Uitsluitend
verse ingrediënten van goede kwaliteit.
Er zijn slechts 2 maaltijden waaruit de hond, pardon het
baasje een keuze kan maken. Ach ja, een hond weet toch niet meer wat hij vorige week of
zelfs gisteren gegeten heeft dus je hoeft er geen menucyclus voor op te zetten.
Voor de gezonde afwisseling doe je 2 varianten denk ik dan. Je kunt zelfs de
kip suprême in Bio uitvoering bestellen. Geweldig toch?
Variant 1
Kip Supreme
Dit compleet en gebalanceerd recept is gemaakt voor honden
die van wit vlees houden. Het is gemakkelijk verteerbaar en is glutenvrij. Kip
Supreme is tevens in bio beschikbaar.
Variant 2
Rund Gourmet
Dit recept gemaakt van rood vlees zal voldoen aan de meest
veeleisende honden. De kwaliteitsvolle ingrediënten zorgen voor alle
voedingsstoffen die nodig zijn voor een druk hondenleven. Dus lifestyle speelt een rol bij de keuze, maar ook of de
hond veeleisend is betreffende de keuze van zijn maaltijd. Gaat dat baasje dat
dan van te voren overleggen met zijn hond?
Als je als baasje van de hond je dier een keer wilt
verwennen bijvoorbeeld op zijn verjaardag dan kun je ook een feestmaaltijd
bestellen. Begint het toch een beetje te lijken op de menu’s van de aloude
mailboten. Zoals u ziet worden de maaltijden voor de viervoeters in
kommetjes geserveerd. Wellicht zijn diverse heren koks zo op het idee gekomen om
dit ook in hun restaurant te gaan doen. Als de hond uit een kom eet, dan kan de
baas dat ook! Lekker trendy, zo’n kommetje!
En wij als gast maar geloven dat dit geïnspireerd is op de
Oosterse tradities. Geen hond heeft het in de gaten!
Martin de Baat
Columns van MartinGeplaatst door Redactie do, juni 07, 2018 08:40:54Het zou wat zijn dat Willem Alexander tegen Maxima kon
zeggen: “Schat zullen we vanavond eens een bioscoopje pikken en daarna een
vorkje prikken bij Jacob Jan Boersma in The White Room?”
“Waarom bij Jacob Jan?” zul je denken? Ten eerste heeft hij
al 3 Michelin sterren verdiend en hij heeft al de nodige ervaring met “Prinses”
dus nu lijkt de stap naar “Koningin” niet zo groot meer. Hoewel de verwachting
is dat, mocht Jacob aanwezig zijn, hij toch behoorlijk gespannen in de pannen
zal staan te roeren als het zover komt.
“Altijd maar die private dining” zegt Maxima, het lijkt wel
of we een besmettelijke ziekte hebben en steeds weer in quarantaine moeten. “Schat”, zegt Maxima: “Als we dan toch een vorkje gaan
prikken, dan zou ik liever naar Los Gauchos gaan voor zo’n lekkere Argentijnse
steak van de grill. Dat is bij Kras om de hoek”. “Dan moeten we wel tussen het
gewone volk en de toeristen zitten, vooral veel toeristen die ons al net uitgebreid
bekeken hebben bij madame Tussaud” zegt Willem.
“Ach”, zegt Maxie dat is een
wassen neus. Weet je wat? Ik doe dan heel wat anders aan, als jij nou je
boxershort en je blauwe shirt aandoet dan lijken we ook net toeristen. Ik doe
dan iets luchtigs aan, wat ik ooit op de markt in Buenos Aires heb gekocht. Ik
heb nog een rode pruik en als jij dan je baard een paar dagen laat staan dan
zijn we er helemaal klaar voor. Bovendien gaan we Engels of Duits lullen,
tenslotte ben jij ook een beetje von Deutschen Blut”.
“Dus niet naar Jacob Jan”, zegt Willem, terwijl er enige
teleurstelling in zijn stem klinkt. “Kunnen we beter niet doen”, zegt Maxie. “Want dan moeten we
weer in een apart zaaltje zitten anders zitten ze ons weer de hele avond aan te
gapen. Bovendien ben ik die druppels en streepjes op Jacob’s borden goed zat. Hij kan beter een streep
door de rekening zetten want er gaan daar wat belastingcentjes van onze
onderdanen doorheen.”
“Maar we kunnen ons dan toch ook verkleden?” “Nee, dat lijkt
mij geen goed idee. Jacob Jan kent ons vrij goed van private dining en van de
Prinses table grill party. Hij heeft pas bij ons in de paleistuin een
uitgebreide demo gegeven. Hij ziet onmiddellijk dat wij het zijn en dan staan we mooi
voor paal”. “Dus niet incognito naar Jacob Jan?” “Zou het niet doen
schat. Je kunt toch ook niet in je boxershort en je ongeschoren koppie de White
Room binnen komen wandelen?” “Oké, dan maar naar de Argentijn, ik begrijp wel dat je dat
liever wil. Weer je eigen potje hé”?
“Maar eerst een bioscoopje pikken in Tuschinsky” zegt
Maxie. “Ook in onze vermomming. Als we
de zaal in gaan als het licht al uit is wordt het zeker een makkie. Niemand kan
ons herkennen en verwacht bovendien niet dat wij het zijn”. “Naar welke film zullen we dan gaan? Beauty and the Beast lijkt me heel romantisch en er zit ook
nog eens een vorstelijk sausje overheen.”
“Oké, doen we dat en dan slapen we daarna lekker in onze
eigen Royal suite in ons eigen paleisje op de Dam”. “Alsof dat geen
belastingcentjes kost”, zegt Willem. “Ja, zo is het nou eenmaal, je wilt een
koninklijk huis of niet! Daar moet je voor bloeden. Het volk mag blij wezen dat
we niet met de gouden koets gaan”. “Die is in restauratie Maxie, dat kan
momenteel helemaal niet”. “Nou ja, ik bedoel, we gooien het echt niet over de
balk. Maar ik ga zeker niet lopen van Tuschinski naar de Dam”, zegt Max. Willem: “We nemen gewoon de tram. Hebben we eigenlijk wel
een OV? Anders maar met de taxi!”
Martin de Baat
| Choose image for share content |
|---|
|
